Begin 2011 bracht het Centrum voor Ethiek en Gezondheid de Argumentenwijzer EPD uit. Ik verzorgde de eindtekst. De argumentenwijzer zet de voor- en nadelen van diverse vormen van elektronische gegevensuitwisseling op een rijtje.
Het landelijk EPD is één van de onderdelen van de Argumentenwijzer. Sinds de lancering begin 2011 is er heel wat gebeurd op dat vlak. Het landelijk EPD kreeg een private doorstart nadat de Eerste Kamer het wetsvoorstel verwierp en de overheid verzocht om haar betrokkenheid bij het landelijk EPD af te bouwen. Voor het CEG zette ik de belangrijktse veranderingen op een rijtje. Begin 2013 zal een nieuwe Argumentenwijzer worden gepubliceerd, waarin we deze informatie hebben verwerkt.
Wijziging 1: andere naam, andere verantwoordelijke
Wat voorheen landelijk EPD heette, wordt nu door de betrokken partijen ‘zorginfrastructuur’ genoemd. Omdat de betrokkenheid van de overheid is afgebouwd, zijn nieuwe organisaties in het leven geroepen. De Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ) is vanaf nu verantwoordelijk voor de gegevensverwerking. De VZVZ is opdrachtgever van het Servicecentrum Zorgcommunicatie (SCZ), dat de zorginfrastructuur beheert, onderhoudt en ontwikkelt.
Wijziging 2: private financiering
Het ‘oude’ landelijk EPD werd door de overheid gefinancieerd. De Zorginfrastructuur wordt grotendeels gefinancierd door zorgverzekeraars.
Wijziging 3: regionale schotten
In het nieuwe model vindt gegevensuitwisseling nog altijd plaats via het Landelijk SchakelPunt (LSP). Er zijn echter regionale schotten ingebouwd, waardoor gegevensuitwisseling wordt beperkt tot de regio. Van gegevensuitwisseling op landelijke schaal is op dit moment dus nog geen sprake.
Wijziging 4: toestemming geven in plaats van bezwaar maken
Vanaf 1 januari 2013 mogen zorgverleners alleen nog uw gegevens uitwisselen via de zorginfrastructuur als u expliciet toestemming verleent. Het eerdere opt-out-model (burgers kunnen bezwaar maken) is dus vervangen door een opt-in-constructie (er dient toestemming te worden verleend). De toestemming kunt u verlenen aan uw eigen zorgverlener. Ook in de nieuwe opzet komen op dit moment alleen persoonsgegevens, medicatiegegevens en gegevens voor de waarnemend huisarts in aanmerking voor uitwisseling.
Wijziging 5: nieuwe wetgeving op komst
Een voorstel voor een wettelijke regeling voor landelijke gegevensuitwisseling werd in april 2011 door de Eerste Kamer verworden. Op dit moment werkt Minister Schippers aan een nieuw wetsvoorstel dat het volgende zal regelen:
- De plicht van de zorgverlener om toestemming aan patiënten te vragen voor het ter beschikking stellen en opvragen van medische gegevens
- Het recht voor patiënten op elektronische inzage in medische gegevens
- Het recht voor patiënten om (een) bepaalde (categorie van) hulpverleners op voorhand uit te sluiten van gegevensuitwisseling
- Verplichte “logging” zodat zichtbaar is wie welke gegevens heeft geraadpleegd
- Een verbod voor zorgverzekeraars om elektronische uitwisselingssystemen voor zorgaanbieders te raadplegen, inclusief sancties voor als dat wel gebeurd
Naar verwachting wordt dit wetsvoorstel voor het kerstreces naar de Tweede Kamer verstuurd.
Volgende wijziging…?
Gezien alle commotie die de afgelopen weken weer ontstond, sluit ik toekomstige wijzigingen rond regionale en landelijke gegevensuitwisseling niet uit. Voor nu: zie de website van de VZVZ voor meer informatie. Je kunt er onder meer hun businessplan lezen en een informatiefolder downloaden. Op de website van de Rijksoverheid zijn Kamerstukken en andere relevante documenten te raadplegen.
