Gebrek aan samenwerking kan levens kosten. Dat zagen we toen het Maasmeisje Gessica om het leven werd gebracht, terwijl een aantal instanties al een tijdje wisten dat er iets niet in de haak was. Zij hadden echter niet ingegrepen. Een veel ter sprake gekomen oplossingen voor dit probleem is het creeëren van een Elektronisch Kind Dossier (EKD), wat net als het elektronisch patiëntdossier moet zorgen voor betere informatieuitwisseling tussen instellingen. Maar zo’n EKD is natuurlijk maar één van de mogelijke oplossingen voor eenzelfde probleem. In essentie gaat het erom dat mensen gegevens en gevoelens delen, beter samenwerken, werken vanuit het belang van het kind, breder kijken dan hun eigen taakveld, enz. En naar dat Rome leiden meerdere wegen. Het kabinet komt vandaag met een andere oplossing: meldcodes.
De meldcode houdt in dat organisaties een beschrijving maken van hoe professionals dienen te handelen als er een niet-pluis-gevoel bestaat. Ik weet nu al uit de praktijk dat een aantal zorginstellingen met elkaar afspraken hebben gemaakt over hoe te handelen als er vermoedens van bijvoorbeeld kindermishandeling bestaan. Maar dat is nu nog op vrijwillige basis. En die is gevaarlijk. Niet vanwege slechte wil. Maar uit de psychologie kennen we het verschijnsel ‘ diffusion of responsibility‘, wat slaat op een situatie waarbij mensen in een gevaarlijke situatie niet ingrijpen omdat ze ervan uitgaan dat een ander dat wel zal doen. Om dit soort aannames te voorkomen, kun je beter goede afspraken maken over wie wat moet doen en wie waarvoor verantwoordelijk is. Onderzoek laat zien dat als professionals beschikken over een meldcode, zij gemiddeld drie keer zo vaak overgaan tot actie. Er zijn al wel organisaties die een meldcode hebben, maar deze zijn in de minderheid.
Goed dat het gebrek aan samenwerking in de zorg- en welzijnsector niet alleen wordt aangepakt via grote projecten als het EKD. Een meldcode is een relatief simpele ingreep, met mogelijk grote positieve gevolgen.
