Hebben patiënten wel behoefte aan online inzage in hun medisch dossier? Door onderzoekers wordt weleens gesproken van ‘de paradox tussen belangstelling en ingebruikneming’: de meeste mensen zeggen ‘ja’ als je hen vraagt of ze een Persoonlijk Gezondheidsdossier (PGD) willen bijhouden en/of ze door de arts geregistreerde data online willen inzien. Maar als je hen dan vervolgens de mogelijkheid biedt, blijkt het gebruik in de praktijk vaak tegen te vallen. Daar zijn meerdere redenen voor.
Techniek
Allereerst is de techniek vaak een drempel. Ontwikkelaars doen er daarom goed aan om al vanaf een vroeg stadium patiëntenfeedback te verzamelen. Dat komt de gebruiksvriendelijkheid ten goede. Daarnaast kan het helpen om patiënten offline en online een demonstratie te geven, zodat ze geholpen worden zich de digitale zorgtechniek eigen te maken.
Concrete aanleiding nodig
Ten tweede ontbreekt voor sommige patiënten de concrete aanleiding. Zij zijn wel geïnteresseerd in hun online dossier, maar het komt er in de praktijk gewoon niet van. Dat kan veranderen wanneer zorginstellingen een totaalpakket aan digitale zorg bieden. Mensen gaan misschien niet puur voor de inzage online, maar als ze eenmaal ingelogd zijn op een digitale zorgomgeving, zullen ze sneller geneigd zijn om ook ‘even’ hun dossier in te zien.
Het belang van volledigheid
Ten derde is het medisch dossier vaak onvolledig. Zo laten ervaringen met patiëntinzage elders zien dat artsen soms onderzoeksuitslagen achterwege laten omdat ze bang zijn dat dit patiënten ongerust maakt en/of tot veel vragen aan de arts leidt buiten het consult om. Maar patiënten blijken nu vaak juist geïnteresseerd in die onderzoeksresultaten en vinden het frustrerend dat ze die resultaten niet online kunnen zien. Met als resultaat dat ze minder/geen gebruik meer van de online inzage maken. Patiënten moeten dus wel al hun gegevens kunnen inzien, anders zal het gebruik minimaal zijn.
Uitnodigend
Tot slot kan de arts-patiëntrelatie een barrière zijn. Betrokken, assertieve patiënten zijn vaak bang voor de reactie van hun arts. Als artsen hun patiënt echter zelf uitnodigen om het door hun bijgehouden dossier in te zien, kan dit juist bijdragen aan meer vertrouwen in de arts en betere communicatie. Artsen kunnen patiënten bovendien coachen op keuzes rond online patiëntinzage. Ik wil namelijk met het voorgaande niet beweren dat alle patiënten over de drempel zouden moeten stappen.
Zelf een afweging maken
Het is het goed recht van iedere patiënt om alles rond dossiervoering- en dossierinzage volledig bij de arts neer te leggen. Online inzage kan immers ook nadelen hebben. Idealiter maakt iedereen zijn eigen afweging, bijvoorbeeld op basis van het overzicht van voors en tegens in de Argumentenwijzer van het CEG. Maar voor iedereen die inzage wil, hoop ik dat het snel mogelijk wordt, met gebruiksvriendelijke techniek, interessante inhoud en betrokken artsen.
Een eerdere versie van dit blog verscheen eerder op digitalezorggids.nl
