Vandaag publiceert TrendITion de resultaten van een marktverkenning naar patiëntportalen. In een artikel op SmartHealth worden de belangrijkste conclusies samengevat: standaardisatie is nog ver te zoeken en de meerwaarde voor patiënt en zorgverlener wordt nog onvoldoende gecreëerd. Dat laatste is een belangrijk geluid. Procesinnovatie is nu het ondergeschoven eHealth-kindje.
De publicatie van TrendITion borduurt voort op een marktscan die eerder dit jaar door M&I werd gepubliceerd. Die scan liet zien wat de huidige portalen van Nederlandse ziekenhuizen te bieden hebben. Hun conclusie: slechts 8% van de ziekenhuizen heeft een uitgebreid (oftewel volwaardig) portaal.
Techniek als aandachtvrager
De twee portalen-scans laten zien dat er technisch nog een wereld te winnen is: er is standaardisatie nodig en er moet meer en betere functionaliteit komen. Mijn ervaring met de implementatie van patiëntportalen in ziekenhuizen is dat ze technisch complex zijn. De functionaliteit die te koop is past vaak niet bij de wensen van het ziekenhuis, er doen zich allerhande beveiligingsuitdagingen voor en koppelingen met de ICT-systemen van het ziekenhuis zijn lastig.
En dus is er het risico dat in portaal-projecten het overgrote deel van de tijd en het geld naar de techniek gaat. Resultaat? De strategische en organisatorische verandering blijft achterwege. In een interessant artikel in HP De Tijd stelt Edith Schippers terecht dat procesinnovaties in de zorg lastig van de grond komen. De focus gaat vaak naar de inhoud: naar nieuwe medische behandelingen, of in het geval van eHealth: naar nieuwe technische diensten.
Procesinnovatie als succesfactor
eHealth zal pas echt zijn beloftes waarmaken als we verder kijken dan de techniek. We moeten eHealth een logische en slimme plek in onze zorg geven. Alleen dan kan eHealth onze zorg ook daadwerkelijk beter maken. Dan kan het de zorg minder belastend voor de patiënt laten zijn. Dan kan het patiënten helpen regie te voeren en een volwaardige rol in medische besluitvorming te nemen. Dan kan het het werk van artsen leuker maken. Dan leidt het tot substitutie (bestaande zorg wordt vervangen door goedkopere digitale zorg). Enzovoorts, en zo verder.
Daarom mijn oproep aan alle mensen die nu bezig zijn met de realisatie van portalen: benoem procesinnovatie expliciet als onderdeel in je eHealth-project. Maak doordacht en praktijkgericht eHealth-beleid. Ontwerp je zorgprocessen opnieuw. En denk na over hoe zorgprofessionals de zorg ook daadwerkelijk op die nieuwe manier willen en kunnen gaan verlenen.
Maak kundige mensen en budget vrij voor al die organisatorische zaken. Geloof me, het loont. Alleen dan hebben investeringen in techniek zin. En wordt de zorg er beter van.
