Samen beslissen tussen zorgverlener en patiënt: ook over digitale zorg!
Als we denken over samen beslissen, denken we vooral aan beslissingen over medische behandelopties. Maar patiënten willen ook graag samen met hun zorgverlener beslissen over de inzet van digitale middelen. Praktijkvoorbeelden laten zien dat dat ook kan. Maar makkelijk is het niet. Dat blijkt uit ons onderzoek naar ‘samen beslissen over digitale zorg’.
Achtergrond: een motie, inventarisatie en kamerbrief
Deze week verscheen de kamerbrief over het wettelijk keuzerecht op digitale zorg voor patiënten en cliënten. De hoofdlijn van deze brief: de keuze voor het gebruik van digitale/hybride zorg moet altijd in samenspraak tussen patiënten en zorgverleners plaatsvinden. Die conclusie baseert minister Ernst Kuipers (VWS) op het kwalitatieve onderzoek dat wij als Partners samen met Anja Moonen deden. Wij inventariseerden de bevorderende en belemmerende factoren voor samen beslissen over digitale zorg. Die inventarisatie bestond uit een literatuurscan, interviews met patiënten en zorgverleners en een levendige focusgroep.
Beperkt onderzoek en keuzebewustzijn
Uit de literatuurscan blijkt dat er nog nauwelijks onderzoek is gedaan naar samen beslissen over digitale zorg. Ook zijn er nog maar weinig hulpmiddelen die zorgverleners en patiënten helpen bij het voeren van het gesprek over digitale zorg. Veel hulpmiddelen bevatten wel informatie over digitale zorg voor patiënten of zorgverleners, maar vermelden niet dat het waardevol is om hierover samen te beslissen. Terwijl de interviews en focusgroep duidelijk maakten dat patiënten en zorgverleners hier wel de waarde van inzien, ook al zijn er dan nog de nodige praktische obstakels te overwinnen.
Persona’s en model
In onze rapportage vind je vier persona’s die symbool staan voor de visies en ervaringen van verschillende patiënten en zorgverleners. Ook ontwikkelden we een model met vier succesfactoren voor samen beslissen over digitale zorg. Wanneer zowel de patiënt als zorgverlener het gesprek wil voeren, wanneer zij beide inzicht hebben in de voor- en nadelen van digitale zorg en wanneer de randvoorwaarden op orde zijn: dan kun je écht samen beslissen over digitale zorg. Maar wanneer één of meer van de vier factoren niet aanwezig zijn, kan dit voor stevige teleurstellingen, frustraties zorgen of zelfs leiden tot een niet passend besluit over de inzet van digitale zorg.
Aanbevelingen voor het vervolg
In het rapport doen we de volgende zeven aanbevelingen:
- Bestaande hulpmiddelen rond digitale zorg aanvullen met samen beslissen over digitale zorg
- Goede voorbeelden verzamelen en verspreiden
- Een handreiking(en) voor samen beslissen over digitale zorg ontwikkelen
- Zorg dat patiënten weten waar ze terecht kunnen als zij geen keuze krijgen
- Breid de functies van portalen, PGO’s en EPD’s uit
- Voer campagne voor samen beslissen over digitale zorg
- Ontwerp hybride zorgpaden met beslismomenten en werkafspraken
En nu…?
Zijn we na deze publicatie klaar met dit onderwerp? Zeker niet! Wij gaan de komende tijd verder met het bevorderen van samen beslissen over digitale zorg. Wordt dus vervolgd!
Meer weten?
Mark staat voor je klaar
Strategisch adviseur & actieonderzoeker
